'O AFIADOR' DE XOÁN ABELEIRA

O AFIADOR

 

XOAN ABELEIRA

 

A Manuel Nóvoa Coello, afiador da súa pobreza.

I. Versión orixinal

¿Conoces bien el silbo que lo anuncia?
¿Oíste alguna vez ese reclamo?
El viento esculpe, acoda los enebros
Cuando recibes al afilador.

La noche es avanzada. El cielo un esmeril
Que abrasa vuestras dos figuras
Implicadas en lo oscuro.

Y la labor empieza,
Sin pronunciar palabra,
Sin convenir el precio que luego has de pagar.

La muela gira. Las centellas
Que intercambia la piedra aguzadera
Van conformando ese instrumento
Tajante, visionario
Que empuñarás mañana.

Y cómo se reavivan
Ante esa nueva luz tus ojos quedos,
Cómo te reconforta ese aluvión de ascuas
Después de tanta espera.

Pero el afilador no tiene tiempo,
No puede demorarse en tu entusiasmo.
Afirma el eslabón
Y, con disimulada maestría,
Suaviza, pule, sana
La grave embotadura,
Las hondas mellas que ha dejado el uso.

Después, sobre el mandil,
Limpia el filván de la hoja y, justo entonces,
Cuando es más alta tu alegría,
Te hunde severo en el costado
Cuatro dedos de amor inoxidable.


II. Versión en galego

Coñeces o asubío que o anuncia?
Sentiches algún día ise reclamo?
O vento esculpe, alomba os xenebreiros
Cando recibes o afiador.

A noite en avanzada, o ceo un esmeril
Que abrasa as vosas dúas
Figuras implicadas na negrume.

E o labor empeza.
Sen pronunciar palabra,
Sen axustar o prezo que logo has de pagar.

A moa xira. As faíscas
Que intercambia a arria aguzadoira
Van conformando ise instrumento
Tallante, visionario
Que empuñarás mañá.

E cómo se reavivan
Ante esa nova luz teus ollos quedos!
Cómo te reconforta ise aluvión de ascuas
Despois de tanta espera!

Pero o afiador non che ten tempo,
Non pode demorarse
Fitando o teu enlevo.
Afirma ben a chaira
E, con disimulada habilidade,
Adonda, pule, sanda a grave mela,
As fondas fanas que deixou o uso.

Despois, sobre o mandil,
Limpa o filván da folla e,
Xusto entón, cando máis alta
É a túa ledicia,
Afúndeche severo no costado
Catro dedos de amor inoxidable.

NOTA: Velaquí unha boa proba de que: a) os poemas só funcionan de todo na súa lingua orixinal, ou sexa, na lingua na que nós os recibimos nise intre de faíscas; e b) que os tradutores aínda nos padecemos máis cando versionamos un texto propio. Iste poema, pertencente a un novo libro que agora estou a artellar, escribino hai xa varios lustros, denantes de voltar á Galiza e retomar a lingua de meu e dos meus. "Catro dedos de aceiro" é a medida que cómpre pra atravesarlle o corazón a alguén, disque. A palabra arria (pedra de afiar), coma a de tarazana (roda ou moa de afiar), son propias do barallete, o argot dos afiadores/paraugueiros: esoutra clase de sabios, coma o meu bisavó.

 

*Este texto publícase hoxe en ‘La Opinión de A Coruña’. É un poema de Xoán Abeleira que prepara, tras a edición bilingüe de ‘Animais animais’, un nuevo poemario.